Rotterdam - Eenzame uitvaart Nummer 10

Cheick Amadou Tidiane Sissoko

13 augustus 1949 Bamako (Frans West Afrika/Mali) - 17 december 2011 Rotterdam

vrijdag 23 december 2011, Begraafplaats Crooswijk, 9.30 uur
dichter van dienst: Jana Beranová, verslag Rien Vroegindeweij

Tinker, taylor, soldier, spy – in Pathé De Kuip op Zuid. De hoofdfilm is nog niet begonnen en in het lawaai van trailers voor komende films en onzinnige reclames voor artikelen die ik nooit gebruik, gaat de telefoon ergens in een van mijn zakken. Zoals wel vaker ben ik net te laat met opnemen. Een onbekend nummer, ik kan dus niet gelijk terugbellen. Maar het is een teken om mijn mobiel uit te zetten voor het spel van spionnen en dubbelspionnen gaat begonnen. Mooie film met veel onnodige onduidelijkheid. Thuis gekomen blijkt Peter Boertjes, mijn contactman bij de SoZaWe, te hebben gebeld. Anderhalve maand geleden had zijn chef te kennen gegeven dat de Eenzame Uitvaart Rotterdam niet meer bestond. Formeel omdat het contract met de Stichting Eenzame Uitvaart reeds in december 2010 was afgelopen. Het zou niet worden verlengd, men zou voortaan zelf wel een gedicht uit een bloemlezing van de begrafenisondernemer voorlezen. Een raadslid dat dit ter ore kwam, stelde vragen aan de wethouder, Jan Oudenaarden kaartte het aan in zijn wekelijkse rubriek ‘De Stem van Zuid’ op Radio Rijnmond. Waarna het Rotterdams Dagblad zich meldde voor een interview en TV Rijnmond voor een reportage op de begraafplaats Crooswijk, waarin de wethouder verklaarde dat hij opdracht zou geven ‘het beschavende gebaar van de Eenzame Uitvaart’ voort te zetten.

Het is de week voor kerstmis, bij de begrafenisondernemer blijkt het druk te zijn. Het is niet duidelijk of de dode nog deze week of na de kerst begraven zal worden. Het gaat om een man van 62 die door een buurman op de galerij van zijn flat in Schiebroek is gevonden. Er liep bloed uit zijn mond en hij was niet meer aanspreekbaar. De GGD constateerde dat de man al eerder aan een longbloeding was overleden. Onderzoek van de politie en de Vreemdelingendienst naar nabestaanden bleef zonder resultaat. Er meldde zich niemand voor de uitvaart.

Cheick Amadou Tidiane Sissoko werd geboren in Bamako, de hoofdstad van Mali, dat toen nog Frans West Afrika heette en in 1960 onafhankelijk werd. Cheick Amadou Tidiane Sissoko leefde en stierf eenzaam en alleen in Rotterdam-Schiebroek.
Ik vraag Jana Beranová of zij een gedicht wil schrijven en het bij de teraardebestelling voor wil lezen. Maar zij staat op het punt om naar Praag te gaan, voor de crematie van haar landgenoot Václav Havel, die een dag na C.A.T. Sissoko was overleden. In de dood zijn we allemaal gelijk, zegt men, maar is er een groter verschil denkbaar tussen de een zijn publieke en de ander zijn anonieme afscheid van de levenden? Jana zal voor haar vertrek het gedicht schrijven en vraagt of ik het aan het graf wil voorlezen. Aldus geschiedde.



Sissoko

Vogels maken zich klaar voor vertrek,
ze hoeven de winter niet door te komen.

Wij halen warmte binnen voor de winter.
U bleef buiten.

Was u maar een vogel die verwaaide met de wind.
Ontsnapte uit uw mond de roep om uw verre grond?

Ze zeggen dat als je schrikt of valt,
je altijd roept in de taal die je als kind sprak.
Had u iemand lief?

Of was uw ziel leeg op de lege galerij,
in uw mondhoek een beetje bloed.

Ik schrijf uw naam met mijn hand in de lucht.
S i – sso - ko. Kijk, u vliegt.

Wij kunnen alleen hopen.
(Niet op een afloop, goed of slecht.)

Wij kunnen alleen hopen
dat een wolk van wieken u meeneemt
naar waar u hoort.



Jana Beranová
21 december 2011




*